Waleriana (Valeriana officinalis), to roślina zielna o różowych kwiatach pochodząca z Ameryki Północnej i Europy.
Znany jest również pod nazwą kozłek lekarski, którego korzeń/kłącze jest częścią zbieraną do preparatów handlowych.
Jest używany od czasów starożytnej Grecji; aw II wieku pne Galen już zalecał na bezsenność.
Jednak w ciągu ostatnich 20 lat zainteresowanie tą rośliną powróciło w spektakularny sposób, co zaowocowało pojawieniem się ponad 200 artykułów naukowych na temat jej chemii i zastosowań.
Jej kłącze zawiera szereg ważnych związków walepotriatów, kwas walerianowy i olejki lotne, z których jeden lub wszystkie są odpowiedzialne za działanie uspokajające zioła. Wielu zielarzy uważa, że skuteczność waleriany może być wynikiem synergii pomiędzy różnymi związkami.